De Ieperleet was oorspronkelijk maar bevaarbaar tot het gehucht "Scipstale" en verloor zich verder in een moerassig gebied. De naam Scipstale bestond al in 1100 en is wellicht afgeleid van het feit dat de schepen hier hun standplaats (stale) hadden. De Genteledijk en, in het verlengde, de Vlamingdam dwarsten het gebied van de Ieperleet.
Bij het kanaliseren van de Ieperleet in 1188 voorzag men daar een overdracht of overtoom, waarmee de bootjes over de dam, die diende om het water op peil te houden, werden getrokken. Zie bijvoorbeeld op de kaart van Pourbus aan de Gentele (Groene dijk) de naam "Overdrach". In 1375 pas verbond men de Ieperleet rechtstreeks met de stadswallen door de bouw van het Kattesas aan de Sint-Lenaartspoort (deel van het Dampoortcomplex).
In 1688 was er ter hoogte van het tempelhof nog een lage houten draaibrug. Wanneer die verdwenen is weten we niet. Waarschijnlijk gebeurde dat met de uitbreiding van de Ieperleet tot een volwaardig kanaal Brugge-Oostende. In de 17de eeuw werd Brugge afgesneden van het Zwin door de strubbelingen tijdens de 80 jarige oorlog. De andere Vlaamse havens werden door het verdrag van Münster in 1648 afgesneden van de Scheldemonding. Daarom zocht men nu een verbinding naar zee voor de Vlaamse havens via Oostende. Men diepte de Ieperleet uit. In Plassendale werd een sas gebouwd, zodat de verschillende overtomen op de dammen (zoals de Hanebeckxdam te Sint-Andries), konden verdwijnen.
In 1665 werd de handelskom gegraven, maar nog steeds moest men hier de vracht overladen in kleinere schepen om vanuit de handelskom via de Reien in de binnenstad de Gentse vaart te bereiken (het "lastbreken"). De ringgracht was immers onbevaarbaar. Pas in 1751 onder keizerin Maria Theresia worden de "Coupures" in Brugge en Gent gegraven zodat er een rechtstreekse verbinding ontstaat van Oostende via Brugge met de Leie en de Schelde. Zie de kaart van het ontwerp van de coupures in Brugge uit 1750 hieronder. Het voorstel van een coupure langs de Duinenabdij werd niet uitgevoerd.
De doorvaart door Brugge via de Langerei en de Coupure werd mettertijd ontoereikend. Rond 1855 werd de huidige verbinding met de Gentse vaart gerealiseerd door o.a het uitdiepen van de ringgracht tussen Dampoort en Coupure, het aanleggen van een sas aan de Dampoort en het weggraven van de dam "het IJzeren Hekken" op de ringvaart juist voor de Coupure. De Coupure verloor daarmee haar functie. De dam op de ringvaart verhinderde dat de schepen het onbevaarbaar deel tussen Dampoort en Coupure zouden opvaren. Door die dam was er een hek nodig op die dam zodat personen en (smokkel)waar langs die weg de stad niet binnen konden.
Vorige pagina --- Volgende pagina
Klik hier voor de overige pagina's:
