Erfgoedforum Brugge
Erfgoedforum Brugge
ERFGOEDFORUM
BRUGGE VZW
Menu Start VZW Navigatie Contact Lidmaatschap Suggesties Links
U bevindt zich hier: Start / Erfgoedbeschrijving / Zonnepanelen 2

Concreet geval. Mei 2023. Raamstraat 61

Beroep in verband met de beslissing van het CBS om de omgevingsaanvraag OMV2023 025 701 te vergunnen voor het plaatsen van zonnepanelen op het achterste dakvlak in de Raamstraat 61 te 8000 Brugge.
Aan de deputatie Provincie West-Vlaanderen.

Ons beroep heeft betrekking op het plaatsen van zonnepanelen op het dak aan de achterkant van het pand Raamstraat 61. Het pand paalt aan het beschermd neogotisch godshuis Stichting De Croeser-de Ruysscher. Zie voor de beschrijving van het beschermd godshuis: "bouwen door de eeuwen heen" 18nb noord 2004, pp 125-126-127. Het kadasterkaartje hieronder toont de ligging. Het Godshuis is blauw gemarkeerd. Het pand in de Raamstraat 61 is aangeduid met de rode pijl.

Zonnepanelen 3

Die achterzijde van het dak van het pand Raamstraat 61 is zeer duidelijk zichtbaar vanuit de tuinen van het godshuis. De tuinen van het godshuis zijn openlijk toegankelijk voor het publiek via de poort tussen de panden Raamstraat 29 en 59. Door het speciaal karakter van het godshuiscomplex maken de tuinen op die manier deel uit van het openbaar domein.

Zonnepanelen 4

Zonnepanelen 5

Zonnepanelen 6

Bijgevolg beantwoordt die plaatsing niet aan art. 24 §2 van de gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen aangezien de zonnepanelen zichtbaar zullen zijn vanaf het openbaar domein.
"In de Brugse binnenstad kan geen toelating verleend worden voor het plaatsen van zonnepanelen die zichtbaar zijn vanaf het openbaar domein."

Het artikel 24 §2 voorziet geen afwijkingsmogelijkheden. Het CBS beroept zich voor het vergunnen op de nieuwe richtlijn (dd. 19 april 2022) om zonnepanelen toe te laten op de achtervlakken van daken zonder bijkomend onderzoek. Het CBS verwijst dan naar de regel van de gewenste beleidsontwikkeling (GBO) als voorafname in afwachting van een latere wettelijke regeling. De richtlijn stelt dat niet alleen de zichtbaarheid een rol speelt bij de de beoordeling of de installering van zonnepanelen maar stelt dat een onderzoek of de installering storend is of niet. Een installering is beschouwd als storend als ze niet voldoet aan de "verklaring van de uitstekende universele erfgoedwaarde" (Statement of Outstanding Universal Value of SOUV in de UNESCO begrippen).

De stad heeft zich geëngageerd om te voldoen aan de SOUV. De nieuwe richtlijn voor het plaatsen van zonnepanelen in de werelderfgoedstad Brugge is echter nooit getoetst aan de SOUV. In geval van conflict tussen de nieuwe richtlijn en het art. 24 §2 is het wel zo dat het wettelijk art. 24 §2 prevaleert. Dit is voor deze vergunning het geval. In de richtlijn blijft voor de voordakvlakken en haakse dakvlakken de zichtbaarheid vanaf de straat een vereiste, evenwel niet meer vanaf het openbaar domein. Het is terecht dat zelfs bij zichtbaarheid vanaf de straat onderzocht moet worden of de zichtbaarheid afbreuk doet aan de SOUV, maar dat geldt ook de zichtbaarheid vanaf het openbaar domein.

De richtlijn stelt verder:
"Voor alle overige (achterzijde, zijkanten uitgevende op binnengebieden,...) dakvlakken geven we positief advies voor het plaatsen van PV-installaties."

Dat betekent dat onder andere de plaatsing van photovoltaische elementen - o.a. zonnepanelen op achterdakvlakken - automatisch wordt vergund en niet meer wordt onderzocht door de stadsdienst monumenten en erfgoed (DME) of de plaatsing voldoet aan de SOUV. Hetzelfde geldt voor dakvlakken die niet zichtbaar zijn vanaf de straat maar wel vanaf het openbaar domein. De stad heeft voor deze vergunning geen onderzoek gedaan of de plaatsing voldoet aan de SOUV.

Achterdakvlakken zijn inderdaad meestal niet zichtbaar vanaf het openbaar domein, maar soms wel. In die gevallen wordt de beleving van het straatbeeld, van parken en van beschermde complexen dan toch visueel verstoord door de zonnepanelen. Het aantal achterdakvlakken waar het plaatsen van zonnepanelen zichtbaar is van het openbaar domein en visueel negatief impact hebben en dus niet voldoet aan de SOUV is gering. De impact op de Brugse doelstellingen inzake klimaatverbintenissen die het uitgangspunt zijn van de richtlijn zal dan ook zeer, zeer gering zijn. Er zijn alternatieven die een veel grotere positieve impact hebben op die doelstellingen. Hetzelfde geldt voor voordakvlakken die niet zichtbaar zijn vanaf de straat maar wel vanaf het openbaar domein.

Bij deze vergunning in kwestie hebben het Agentschap Onroerend Erfgoed, de Dienst Monumentenzorg en de Gemeentelijke Omgevings Ambtenaar allen een ongunstig advies verleend voor het plaatsen van zonnepanelen op het dak van het hoofdgebouw. We onderschrijven hun standpunt, bij de afweging dat het erfgoed van het godshuiscomplex visueel geschaad wordt door de zonnepanelen in deze kwestie, en wordt terecht verwezen naar de Verklaring van de Uitstekende Universele Waarde, waarvoor de stad Brugge zich geëngageerd heeft.

Specifiek geldt voor de godshuizen:
Deze godshuizen zijn een van de kenmerken van de historische Brugse binnenstad en zijn opgenomen in de Statement of Outstanding Universal Value van de erkenning tot UNESCO werelderfgoed. Deze SOUV is een samenvatting van de redenen waarom een werelderfgoedsite verondersteld wordt van internationaal belang te zijn, met andere woorden een duiding van haar Uitzonderlijke Universele Waarde. Het is een referentiedocument waarnaar UNESCO en ICOMOS steeds zullen teruggrijpen. In de SOUV werden deze godshuizen opgenomen:
1. Identiteit en continuïteit van een actieve, levende stad
1.4. Architectuur en stedelijke morfologie weerspiegelen de stedelijke ontwikkeling en functies - Begijnhof - godshuizen.

Het "Afwegingskader, zonne-energie in een erfgoedcontext" opgesteld door het Agentschap Onroerend Erfgoed in 2018 stelt voor om in conflicterende gevallen de zonnepanelen te plaatsen op delen van het pand die niet zichtbaar zijn vanuit het openbaar domein of om buurtprojecten op te zetten of eraan deel te nemen om zonne-energie op te wekken.

We vragen de weigering voor het plaatsen van zonnepanelen op het dak van het hoofdgebouw van het pand Raamstraat 61 en de vernietiging van de vergunning OMV2023 025 701 verleend door de stad Brugge. We wensen gehoord te worden.

U bevindt zich hier: Start / Erfgoedbeschrijving / Zonnepanelen 2

Vorige pagina

Klik hier voor de overige pagina's:

1 2